دلایل ریزش مو در دوران بارداری و درمان آن

دوران بارداری، علی رغم شیرینی، بسیار چالش برانگیز است. بدن یک خانم باردار به دلیل رشد جنین و نوسانات هورمونی، تغییرات زیادی را طی این دوران تجربه می کند. این تغییرات بر سلامت و کیفیت موها نیز تاثیر می گذارند. زبری و خشکی موها یا ریزش مو در دوران بارداری از جمله تغییراتی است که در این دوران اتفاق می افتد.

ریزش مو برای یک خانم باردار که استرس زیادی دارد، ناخوشایند تر است و ممکن است او را نگران کند. اگر در دوران بارداری به سر می برید و دچار ریزش مو هستید، نگران نباشید. در ادامه در مورد علل ریزش مو در دوران بارداری و راه های درمان آن اطلاعات مفیدی در اختیارتان قرار می دهیم.

آیا ریزش مو در دوران بارداری طبیعی است ؟

مقدار کمی ریزش مو در دوران بارداری، کاملا طبیعی است. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود ۴۰ تا ۵۰٪ زنان باردار، از ریزش مو رنج می‌برند. اما خبر خوب آن است که این وضعیت موقتی است. به‌علت ترشح زیاد هورمون پروژسترون در دوران بارداری، مو ممکن است خشک‌تر شود و در نزدیکی ریشه‌ها بشکند. این امر اغلب در اواخر بارداری اتفاق می‌افتد.

ریزش مو در دوران بارداری دلایل زیادی دارد. اما اگر ریزش موی شما غیرعادی است، باید با یک متخصص زنان مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود.

علت ریزش مو در بارداری چیست؟

ریزش مو در این دوران، تا حدی کاملا نرمال و طبیعی است. تقریبا نیمی از خانم های باردار، از ریزش مو شکایت می کنند. اما این ریزش مو گذراست و پس از اتمام بارداری به حالت طبیعی بر می گردد. ریزش مو در دوران بارداری دلایل زیادی دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم. اما اگر میزان ریزش موی شما غیر طبیعی است، حتما به پزشک‌ خود اطلاع دهید تا با تشخیص علت اصلی آن درمان مناسب را انجام دهد.

بر اساس چرخه‌ی رشد مو، در هر زمان مشخص، ۹۰٪ موها در فاز رشد و ۱۰٪ دیگر در فاز استراحت (تلوژن) هستند. ۲ تا ۳ ماه پس از آغاز فاز استراحت، موها می‌ریزند و موهای جدید جایگزین می شوند. در دوران بارداری، چرخه‌ی مو در مرحله‌ی تلوژن می ماند. در بعضی افراد موها نمی ریزند اما ضخیم‌تر می‌شوند. در بعضی دیگر ریزش مو دلایل دیگری دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

• تغییرات هورمونی

در دوران بارداری، هورمون پروژسترون بیشتر تولید می شود. افزایش ترشح این هورمون به ویژه در اواخر دوران بارداری باعث خشکی، شکنندگی و ریزش موها می شود. در اکثر خانم ها پس از زایمان، با تنظیم هورمون ها، همه چیز به حالت عادی برمی‌گردد.

• قطع مصرف داروهای ضد بارداری یا بارداری ناموفق

قطع مصرف داروهای ضد بارداری یا دیگر روش ‌های جلوگیری از بارداری، می‌تواند عامل ریزش مو باشد. تغییرات هورمونی ناشی از سقط جنین یا زایمان جنین مرده نیز منجر به ریزش مو می شود.

• بیماری های پوستی

در مواردی عفونت های قارچی یا باکتریایی و یا آلرژی ‌های پوستی با آسیب به پوست سر و فولیکول ها باعث ریزش مو می شوند.

• هیپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید

هورمون تیروئید، میزان متابولیسم و سوخت ‌و ساز پایه ی بدن، سلامت روان، عملکرد دستگاه گوارش، و حتی سلامت ناخن ‌ها و پوست و مو را تنظیم می کند. در بیماری کم کاری تیروئید، میزان تولید این هورمون در بدن کاهش می یابد. کاهش ترشح این هورمون باعث ریزش مو خواهد شد.

• سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یا PCOS

سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یا PCOS یک اختلال هورمونی زنانه است. در این بیماری سطح تستوسترون (هورمون مردانه) بالا می رود. این سندروم با تأثیرات منفی بر روی فولیکول های مو، باعث ریزش موهای سر و از طرفی باعث رشد موهای زائد می شود.

• تغذیه ‌ی نامناسب

در دوران بارداری، جنین برای رشد به انرژی و مواد مفید بیشتر و تغذیه‌ی بهتری نیاز دارد. فقر آهن و کمبود اسیدهای آمینه ی ضروری، پروتئین، ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی منجر به ریزش مو می شود. یکی از دلایل کمبود مواد مغذی احساس تهوع و استفراغ در سه ماهه‌ی اول بارداری است.

• کم خونی و فقر آهن

هموگلوبین یکی از پروتئین های موجود در گلبول های قرمز خون است که در ساختار آن آهن وجود دارد. آهن نیز وظیفه ی حمل مولکول های اکسیژن را بر عهده دارد. اگر ذخیره ی آهن بدنتان کافی نباشد، بدن نمی تواند هموگلوبین خون را تولید کند. از طرفی اگر خون هموگلوبین کافی نداشته باشد، سلول های بدن از جمله سلول های ریشه ی مو اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی کنند. در نتیجه موها می ریزند.

• بیماری‌ های زمینه ای

بعضی از بیماری ‌های زمینه ای مثل دیابت بارداری و عفونت های قارچی منجر به ریزش مو می شوند. مصرف داروهای خاص مثل داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب و همین طور داروهای درمان فشار خون، ممکن است ریزش موها را افزایش ‌دهند. اگر در اثر مصرف داروی خاصی دچار افزایش ریزش مو شدید، در اسرع وقت پزشک خود را در جریان قرار دهید. ممکن است پزشک نوع یا دوز داروی شما را تغییر دهد تا ریزش مو متوقف شود.

• ژنتیک

یکی دیگر از عوامل مهمی که باعث ریزش مو در در دوران بارداری و حتی پس از زایمان می شود، ژنتیک است. البته ریزش موها در زمان بارداری و پس از زایمان گذراست. رویش و رشد موها پس از برگشتن بدن به حالت نرمال و تنظیم مجدد هورمون ها به روال سابق بر می گردد. این مدت زمان در افراد مختلف متفاوت است. خوشبختانه برای ریزش ژنتیکی مو درمان های دارویی وجود دارد.

ریزش مو در زمان بارداری چگونه درمان می شود؟

دوران بارداری هم برای سلامت مادر و هم سلامت جنین دوران بسیار حساسی است. بنابراین توجه داشته باشید که به هیچ عنوان دست به خود درمانی نزنید و برای هرگونه اقدامی حتما با پزشک خود مشورت کنید. به کار بردن روش های زیر با مشورت پزشک می تواند کمک کننده باشد.

• رژیم غذایی سالم و کامل داشته باشید.

رژیم غذایی در دوران بارداری، باید تمام نیازهای بدن مادر و جنین را فراهم کند. مصرف مقدار کافی پروتئین، میوه و سبزیجات، فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان ها که از فولیکول های مو را تقویت کرده و مانع ریزش مو ها می شود.

• با مدیتیشن استرس خود را مدیریت کنید.

ق

• از مکمل ها استفاده کنید.

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، ممکن است علت ریزش موی شما کمبود ویتامین ها و مواد معدنی باشد. برای جبران کمبود ویتامین ها می توانید از مکمل های حاوی ویتامین B کمپلکس، بیوتین، ویتامین C، ویتامین E و زینک استفاده کنید. اما در نظر داشته باشید که مصرف خودسرانه و نا آگاهانه ی این مکمل ها در دوران بارداری ممکن است برای سلامت شما و جنین تان خطرناک باشد. پس این ویتامین ها را حتما تحت نظر پزشک و طبق دوزهای تجویز شده مصرف کنید.

• روغن تراپی کنید.

روغن تراپی یکی از درمان های طبیعی موثر برای کاهش ریزش موها است. برای این کار می توانید از روغن های گیاهی طبیعی استفاده کنید. روغن تراپی دوبار در هفته قبل از خواب موها را تغذیه می کند. مقداری روغن نارگیل، بادام، جوجوبا، زیتون و یا خردل را گرم کنید و سپس روی پوست سر خود بمالید و ماساژ دهید. اجازه دهید که روغن به طور کامل جذب پوست سرتان شود. سپس سر خود را با آب ولرم و شامپوی معمولی بشویید.

• از شامپوها و نرم‌کننده‌ های مناسب کمک بگیرید.

در دوران بارداری موها خشک می شوند و همین خشکی باعث شکنندگی و ریزش آن ها می شود. برای درمان خشکی موها، می‌توانید از شامپو یا نرم‌کننده‌‌ هایی که حاوی شی باتر، روغن نارگیل، آلوئه ورا، روغن جوجوبا، روغن آووکادو و ویتامین E هستند، استفاده کنید. این ترکیبات با خاصیت مرطوب کنندگی بالا، فولیکول های مو را تقویت کرده و از ریزش موها جلوگیری می کنند.

• از محصولات شیمیایی استفاده نکنید.

توصیه می کنیم در دوران بارداری تا جایی که ممکن است از محصولات شیمیایی استفاده نکنید. ترکیبات شیمیایی این محصولات ممکن است باعث عفونت یا آلرژی پوست سر شود که برای سلامت شما یا جنین خطرناک است. می توانید از شامپوها و نرم کننده های حاوی بیوتین و سیلیس استفاده کنید. محصولات ارگانیک جایگزین بسیار مناسبی برای ترکیبات شیمیایی هستند.

• موهایتان را وقتی خیس هستند شانه نزنید.

فولیکول موها وقتی که خیس هستند، بسیار آسیب پذیرند و به راحتی کنده می شوند. وقتی که موها خشک شدند به آرامی و با یک شانه ی مناسب آن ها را شانه کنید. شانه های دانه درشت مناسب ترین نوع شانه ها هستند. می توانید از سرم های مو برای باز کردن گره ها استفاده کنید تا موها هنگام شانه کردن آسیب کمتری ببینند.

• از وسایل حررارتی برای خشک کردن و حالت دادن به موها استفاده نکنید.

حرارت سشوار و اتوی مو به ساختار مو آسیب می رساند و به مرور زمان باعث ریزش آن ها می شود. توصیه می کنیم اجازه دهید که موها خود به خود خشک شوند. همچنین می توانید با یک حوله به آرامی رطوبت موها را بگیرید.

• با موهایتان با ملایمت رفتار کنید.

از کش موهای تنگ که باعث کشیدگی موهایتان می شوند استفاده نکنید. هر چند ماه یک بار نوک موهای خود را کوتاه کنید تا موخوره ها و قسمت های آسیب دیده که باعث ریزش مو می شوند، از بین بروند.

• از ماسک های تقویت کننده ی خانگی استفاده کنید.

ماسک موهایی که می توانید به راحتی در خانه درست کنید، علاوه بر کم هزینه بودن بسیار موثر هستند. این ماسک ها فولیکول های مو را تقویت کرده و با تامین رطوبت لازم از ریزش مو جلوگیری می کنند. در ادامه چند مدل ماسک موی موثر را به شما معرفی می کنیم.

ماسک ژل آلوئه ورا

از ژل خالص آلوئه ورا برای درمان اختلالات پوستی مثل خشکی و عفونت پوست سر استفاده می شود. اگر به این گیاه حساسیت ندارید، می توانید مقداری از آن را روی پوست سر خود بمالید تا فولیکول ها را تقویت کرده و ریزش مو را کاهش دهد.

ماسک مخلوط روغن‌های کرچک و اسطوخودوس

یک‌ چهارم قاشق چای ‌خوری عصاره ی اسطوخودوس و شش قاشق غذاخوری روغن کرچک را در یک ظرف با هم مخلوط کنید. پس از این که مواد کاملا با هم مخلوط شدند و به ترکیب نسبتا یکدستی رسیدید، مقداری از آن را روی پوست سر خود بمالید. اجازه دهید ماسک یک ساعت روی سرتان بماند و سپس آن را با آب ولرم و شامپوی معمولی بشویید.

ماسک دانه ی شنبلیله‌

ماسک دانه ی شنبلیله باعث رشد سریع موها و درخشندگی آن ها می‌شود. دانه ‌های شنبلیله را یک شب در آب خیس کنید. سپس دانه های نرم شده را له کنید تا به بافت خمیر مانندی درآید. حالا این خمیر را به مدت ۳ تا ۴ ساعت روی موهایتان بمالید. سپس با آب ولرم بشویید.

ماسک مخلوط تخم‌مرغ، ماست و روغن زیتون

این ترکیب فوق العاده، با تامین مواد مغذی و رطوبت مورد نیاز فولیکول ها، آن ها را تقویت کرده و از ریزش موها جلوگیری می کند. این ماسک به علت وجود روغن زیتون، خاصیت نرم کنندگی نیز دارد. این مواد را در یک ظرف مناسب با هم مخلوط کنید. می توانید این ماسک را هفته ‌ای یک‌ بار به مو و پوست سر خود بمالید.

ماسک تخم ‌مرغ و آب لیمو ترش

این ماسک از ریزش مو جلوگیری کرده و باعث لطیف شدن آن ها می‌شود. در یک ظرف مناسب یک عدد تخم ‌مرغ را هم بزنید. سپس ۱ قاشق غذاخوری آب لیموی تازه را به آن اضافه کرده و به خوبی مخلوط کنید. این ماسک را به مدت سی دقیقه روی پوست سرتان بگذارید. سپس سرتان را با آب ولرم و یک شامپوی سبک بشویید.

ریزش مو پس از زایمان

ممکن است ریزش موی شما تا چند ماه پس از زایمان ادامه پیدا کند و در ماه چهارم به حداکثر برسد. افت هورمون استروژن پس از زایمان علت این نوع ریزش مو است. تا وقتی که سطح هورمون ها یا ویتامین ها به حالت طبیعی برسند، ریزش و نازک شدن موها اتفاق می افتد. احتمالا ریزش بیش از سیصد تار مو در روز شما را نگران می کند، اما در اکثر موارد خطری وجود ندارد و به درمان خاصی نیاز نیست. نگرانی شما در این مورد کاملا طبیعی است. اما خوشبختانه این حالت موقتی و گذراست. مشورت با پزشک و مراقبت از موها در این دوران، بسیار کمک کننده است.