حساسیت دارویی | حساسیت دارویی پوست و مو

حساسیت های دارویی شایع

1. AGEP با شروع حاد تب و همچنین پوستول های ریز در نواحی قرمز و متورم پوست در اثر مصرف برخی از داروها در بدن فرد  ظاهر می شود. و در بیش از ۹۰ درصد مواقع علت ایجاد آن مصرف دارو است. آنتی بیوتیک ها به ویژه داروهای بتالاکتام و ماکرولیدها شایع ترین علل بروز AGEP می باشد.
2. سندرم استیونس جانسون و TEN تقریبا همیشه بعد از مصرف دارو ایجاد می شوند. معمولا داروهایی که در طی یک ماه پیش از بروز این عارضه مصرف شده اند ، علت ایجاد این بیماری هستند.
3. عارضه Fixed drug eruption معمولا به شکل پلاک قرمز ادامتو با حدود مشخص در بدن فرد ظاهر می شود. این عارضه که رنگ تیره ای نیز دارد، گاهی مرکز آن به صورت تاولی می شود. در هر قسمتی از بدن ممکن است ایجاد بشود اما بر روی لب ، صورت ، دست و پا و ناحیه تناسلی به وجود آمدن آن شایع تر از سایر نقاط بدن می باشد.
4. Serum sickness به دلیل دریافت پروتئین های بیگانه مانند سرم ضد دیفتری ، سرم ضد هاری یا آنتی تیموسیت گلوبولین ایجاد می شود. گاهی استفاده از داروهایی مانند پنی سیلین ها نیز موجب واکنش های مشابهی می شوند.
5. برخی از داروها مثل متیل دوپا ، کلرپرومازین و سایمتیدین موجب ضایعات پوستی شبیه به درماتیت سبورئیک می شوند.

حساسیت دارویی پوست و مو

عوامل بسیاری وجود دارد که منجر به عوارضی بر روی پوست و مو می شود . یکی از مهمترین این عوامل استفاده از دارو و ایجاد شدن تداخل دارویی یا عوارض دارو به تنهایی است. در واقع می توان این گونه بیان نمود که درصد بالایی از عارضه ها و حساسیت های دارویی حساسیت هایی است که در ناحیه ی پوست مو فرد به وجود می آید. به همین خاطر به بسیار مهم است که شما عزیزان به وسیله ی آشنایی و شناخت چنین عوارضی نسبت به درمان خود اقدام نمایید.

راش دارویی چیست ؟

راش دارویی ضایعه های پوستی  هستند که بر اثر مصرف چند دارو و عوارض نشان دادن بدن نسیت به آن ها بر روی پوست ایجاد می شوند. از جمله علائم ابتلا به راش دارویی می توان به ایجاد قرمزی ، خارش و سوزش بر روش پوست اشاره نمود. معمولا ابتلا به  بیماری راش دارویی موجب تحریک و التهاب پوست می شود. معمولا احتمال بروز راش دارویی بعد از مصرف سولفانامید ها در بیماران مبتلا به ایدز بسیار بیشتر از سایر عموم مردم است.

راش دارویی چه عوارضی برای فرد ایجاد می نماید؟

راش دارویی با دو مکانیسم ایمونولوژیک یا غیر ایمونولوژیک ایجاد می شود که در ادامه به بررسی این دو مکانیسم در ابتلا به بیماری راش دارویی می پردازیم.

مکانیسم های ایمونولوژیک بیماری راش دارویی

ابتلا به بیماری راش دارویی ناشی از مکانیسم های ایمونولوژیک غیر قابل پیش بینی هستند.

مکانیسم های ایمونولوژیک زیر در ایجاد راش دارویی نقش دارند:

• کهیر
• پتشی ناشی از ترومبوسیتوپنی اتوایمیون کینیدین
• بیماری سرم
• سندرم استیونس جانسون و TEN

مکانیسم های غیر ایمونولوژیک بیماری راش دارویی

برخی از راش های دارویی بر اثر این نوع از مکانیسم ها ایجاد می شوند که در مواردی قابل پیش بینی هستند. برخی از این مکانیسم ها عبارت اند از :

• ریزش موی ناشی از شیمی درمانی درمان بیماری سرطان
• تغییر رنگ ناشی از تجمع مینوسیکلین یا آمیودارون در پوست
• تشدید آکنه به دلیل مصرف لیتیوم
• توکسیسیتس با متوترکسات در افراد مسن و یا تمامی افراد دچار به کاهش عملکرد کلیه

عوامل ایجاد بیماری راش پوستی

عوامل مختلفی منجر به ایجاد راش پوستی می شوند. به طور کلی از علل شایع ایجاد راش پوستی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. استفاده از مواد شیمیایی در پودرهای رختشویی ، مواد پاک کننده و صابون ها
2. استفاده از داروهای موضعی ، مواد اسیدی یا بازی
3. عوامل وراثتی
4. عوامل قارچی در نواحی رویش مو ، پیشانی ابرو ، سیبیب ، لاله گوش

علائم شدید راش های پوستی

بعضی اوقات نشانه های راش ضعیف و بعضی اوقات شدید هستند. برخی از علاائم شدید راش پوستی مواردی هستند که در ادامه آن ها را بیان می نماییم:

1. تب بالا
2. دردناک بودن
3. فراگیر شدن راش در موضع وسیعی از بدن
4. داشتن سرگیجه یا غشراش هایی که نوزادان را درگیر می کند.
5. تورم لب ، گلو

شایع ترین عوارض دارویی پوست

یکی از شایع ترین واکنش های دارویی پوستی ، راش دارویی اگزمانتماتو ، ماکولوپاپولار (Maculopapular)یا  شبه سرخک است.

این راش معمولا  ۱  تا ۲ هفته بعد از شروع مصرف داروی مورد نظر ایجاد می شود و بیشتر بر روی تنه و اندام فوقانی فرد عوارض خود را نشان می دهد.  البته همچنین باید گفت که در بیشتر موارد این بیماری صورت فرد را درگیر نمی نماید.

حساسیت دارویی مصرف پنی سیلین

در برخی مواقع استفاده از پنی سیلین ، داروهای NSAID و همینطور سولفانامید ها موجب واکنش دارویی کهیری می شوند. که ممکن است همراه با آنژیوادم یا آنافیلاکسی باشد. همچنین مهارکننده های ACE ممکن است موجب حساسیت آنژیوادم بدون کهیر بشوند.

حساسیت دارویی نسبت به نور آفتاب (Photosensitivity)

در اثر مصرف بعضی از داروها و قرص ها ممکن است که پوست بدن فرد دچار شکنندگی بشود که در نتیجه ی آن تاول هایی در نواحی از بدن که در معرض  نور قرار می گیرند ممکن است که به وجود بیاید. مثل پشت دست ها و صورت که در مقابل نور خورشید قرار دارند.

برخی از این داروها که ممکن است مصرف آن ها باعث چنین عوارضی بشوند، عبارت اند از :

• تتراسیکلین ها
• کینولون ها ( نالیدیکسیک اسید ، آمیودارون ، فنوتیازین )
• سولفانامیدها ( کوتریموکسازول )

ریزش مو به دلیل مصرف دارو

در موراد بسیاری دیده می شود که مصرف داروها منجر به ریزش مو در فرد می شود. ریزش مو به دلیل مصرف دارو با مکانیسم های ممکن است که در فرد به وجود آید.

• Anagen effluvium که در طی چند هفته پس از شروع شیمی درمانی ایجاد می شود.
• Telogen effluvium که طی چند ماه پس از مصرف دارو ایجاد می گردد.

 برخی از داروهایی که منجر به بروز ریزش مو در فرد می شوند عبارت اند از :

1. داروهای ضد صرع (فنی تویین ، والپروآت و کاربامازپین)
2. داروهای ضد انعقاد (وارفارین و هپارین)
3. داروهای ضد تیروئید (متی مازول و PTU)
4. رتینوییدها (Acitretin  و ایزوترتینویین )
5. بتابلوکرها (پروپرانولول )